Wystawa poświęcona historii zbiorów botanicznych

Z przyjemnością informujemy, że Wydział Biologii niebawem wzbogaci się o kolejną wystawę – tym razem o botanicznym charakterze. Jej otwarcie planowane jest na początek października bieżącego roku i zostanie połączone z Inauguracją Roku Akademickiego.

W tym miejscu warto podkreślić, że dzięki staraniom Polskiego Towarzystwa Botanicznego rok 2022 został ogłoszony przez Senat RP Rokiem Botaniki. „Chcemy, aby Rok Botaniki przyniósł jeszcze większe uznanie w naszym społeczeństwie dla roli nauki, w szczególności botaniki, oraz jej wkładu w rozwój gospodarki i wpływu na nasze życie codzienne” – napisali senatorowie w uchwale z dnia 26 listopada 2021 r.

Planowana ekspozycja nawiązywać będzie do postanowień Senatu RP oraz podkreśli cywilizacyjne znaczenie tej dziedziny nauki.

Wystawa zaprezentuje historię tworzenia, gromadzenia i wykorzystania zbiorów botanicznych od najstarszych herbarzy po dzisiejsze ogólnodostępne internetowe bazy danych zawierające wszystkie dane na temat kolekcji i ich skany.

Zbiory botaniczne od początków badań nad różnorodnością i właściwościami roślin były kopalnią wiedzy, pozwalającą analizować cechy budowy, potencjalne wartości użytkowe czy rozmieszczenie geograficzne i ekologię gatunków. Także dziś, kiedy w systematyce obserwuje się rozkwit metod molekularnych, analizy cech morfologicznych są podstawowym etapem badań w botanice. Dlatego zbiory zielnikowe traktuje się jak nie dające się przecenić źródło danych i każdą kolekcję traktuje się jak unikalny eksponat, który powinien być skatalogowany i zachowany.

Nasza wystawa pozwoli przenieść się do okresu kiedy cechy i właściwości roślin opisywano i ilustrowano w misternie opracowywanych rękopisach i prześledzić historię herbariów aż po czasy współczesne, kiedy zbiory przechowuje się w ściśle kontrolowanych, optymalnych warunkach i udostępnia się je w formie cyfrowej każdemu, kto chce z nich skorzystać.

Wystawa będzie prezentowała założenia projektu Herbarium Pomeranicum, którego Wydział Biologii UG jest jednym z realizatorów.

Celem projektu jest digitalizacja i udostępnienie on-line zasobów herbariów pomorskich. Dzięki jego realizacji obniżone zostaną koszty dostępu do zasobów herbariów oraz poprawi się dostęp do dorobku polskich badaczy. Planowane jest udostępnienie informacji on-line o zasobach herbariów dla służb publicznych i podmiotów zajmujących się zarządzaniem zasobami środowiska. W wyniku realizacji projektu 468 000 alegatów zostanie zdigitalizowanych i udostępnionych cyfrowo w Internecie, co umożliwi wszystkim interesariuszom dostęp do zasobów Herbarium Pomeranicum z dowolnego urządzenia. Dostęp do zasobów Herbarium Pomeranicum będzie natychmiastowy, a możliwość filtrowania wyników wyszukiwania całkowicie wyeliminuje czasochłonną procedurę kwerendy wykonywaną w formule tradycyjnej.

Uniwersytet Gdański jest jednym z partnerów w przedsięwzięciu (razem z Akademią Pomorską w Słupsku i Uniwersytetem Szczecińskim). W ramach realizacji projektu, zespół herbarium UG skataloguje i udostępni w bazie 300 000 unikalnych okazów zielnikowych roślin i porostów, okazów utrwalonych w płynach konserwujących, prób materiału genetycznego w postaci tkanek i ekstraktów i rycin.

Projekt realizowany jest w ramach Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa 2014-2020, Poddziałanie: 2.3.1 Cyfrowe udostępnienie informacji sektora publicznego ze źródeł administracyjnych i zasobów nauki.

Łączna wartość projektu: 25 065 886,20 zł, dofinansowanie ze środków europejskich w ramach POPC wynosi 21 213 259,49 zł brutto.