Historia zbiorów botanicznych - nowa wystawa na Wydziale Biologii
Bardzo miło nam poinformować, że Wydział Biologii wzbogacił się o kolejną ekspozycję dla zwiedzających – jest nią wystawa zatytułowana „Historia zbiorów botanicznych”. Na pierwszym piętrze, w Zaułku Linneusza, zaprezentowane zostały eksponaty obrazujące rozwój wiedzy botanicznej, form gromadzenia danych oraz możliwości ich wykorzystania w badaniach naukowych.
Proces gromadzenia danych botanicznych zmieniał się z biegiem czasu i od ręcznie kaligrafowanych ksiąg opisujących rośliny o właściwościach leczniczych doszliśmy do etapu, w którym dążymy do udostępniania informacji na temat zbiorów online, a same kolekcje są precyzyjnie opisane i skatalogowane.
Wystawa przybliża także zagadnienia związane z wprowadzonym przez Linneusza nazewnictwem binominalnym organizmów, czyli procesem dokumentowania nowo odkrytych gatunków i identyfikacji okazów roślin. Daje to możliwość poznania potencjalnych sposobów wykorzystania zbiorów, alegatów w oparciu o nowoczesne techniki badawcze, takie jak mikroskopia skaningowa czy badania molekularne.
Uroczyste otwarcie wystawy odbyło się 14 kwietnia 2023 roku. Dziekan Wydziału Biologii i kierownik projektu, prof. dr hab. Dariusz Szlachetko oraz Prorektor ds. Współpracy i Rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego, dr hab. Sylwia Mrozowska, prof. UG podkreślili znaczenie udostępniania danych naukowych szerokiemu gronu odbiorców i udogodnień, jakie się z tym wiążą.
Wśród osób, które zabrały głos był także dr hab. Zbigniew Sobisz, prof. AP, który reprezentował Akademię Pomorską w Słupsku.
Spotkanie było okazją do szerszej dyskusji o digitalizacji danych i projektach realizowanych dzięki funduszom Unii Europejskiej – dr Jarosław Nowakowski zaprezentował założenia i wyniki projektu „IMBIO – Integracja i mobilizacja danych o różnorodności biotycznej Eukaryota w zasobach polskich instytucji naukowych".
Szczegóły dotyczące realizowanego na naszej uczelni projektu zaprezentowała mgr Marta Jarosińska w referacie pt.: „Zintegrowane wirtualne herbarium Herbarium Pomeranicum”, a istotę gromadzenia i cyfryzacji zbiorów botanicznych przedstawił dr Sławomir Nowak w wykładzie „Zielniki i digitalizacja zbiorów przyrodniczych na świecie”. Uroczystości zakończyły się wspólnym zwiedzaniem przygotowanej ekspozycji, Zielnika Roślin Naczyniowych, Zielnika Porostów oraz pracowni digitalizacyjnej, w których projekt był realizowany.
Wystawa jest częścią projektu pt. „Herbarium Pomeranicum – digitalizacja i udostępnienie zbiorów herbariów jednostek akademickich Pomorza poprzez ich połączenie i udostępnienie cyfrowe”, realizowanego w ramach Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa 2014-2020. Łączna wartość projektu: 25 065 886,20 zł, dofinansowanie ze środków europejskich w ramach POPC wynosi 21 213 259,49 zł brutto. Projekt realizowany jest przez zespół herbarium Uniwersytetu Gdańskiego, Akademię Pomorską w Słupsku i Uniwersytet Szczeciński.
Dzięki realizacji tego przedsięwzięcia dokonaliśmy digitalizacji blisko pół miliona alegatów zielnikowych roślin naczyniowych, mszaków i porostów, które zostaną udostępnione na platformie Herbarium Pomeranicum. Stanowi ona nie tylko bazę danych na temat flory Pomorza, ale także jest narzędziem pozwalającym na sortowanie informacji, które są na niej dostępne.
Fot. C. Bogus, J. Korybut-Orlowska