Panel dyskusyjny "Ochrona przyrody w ekosystemach leśnych"

18 kwietnia 2024 r. na Wydziale Biologii Uniwersytetu Gdańskiego miała miejsce debata  nad problematyką ochrony przyrody w ekosystemach leśnych, w której wzięli udział przedstawiciele pomorskich instytucji oraz naukowcy uniwersyteccy. W imieniu władz uczelni gości powitali Prorektor ds. Współpracy i Rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego dr hab. Sylwia Mrozowska, prof. UG oraz Dziekan Wydziału Biologii prof. dr hab. Dariusz Szlachetko.

Uroczystość rozpoczęło przemówienie Wicewojewody Pomorskiej Anny Olkowskiej-Jacyno oraz Dyrektora Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Gdańsku Andrzeja Schlesera, którzy podkreślili potrzebę współpracy środowiska naukowego, przedstawicieli władz samorządowych i instytucji państwowych oraz zaprosili do wysłuchania debaty. Następnie dr hab. Mateusz Ciechanowski, adiunkt Wydziału Biologii UG, przybliżył słuchaczom wyniki najnowszych badania naukowych z zakresu wpływu biernej i aktywnej ochrony przyrody oraz gospodarki leśnej na różnorodność biologiczną. Kolejne wystąpienie Z-cy Dyrektora Pomorskiego Zespołu Parków Krajobrazowych Barbary Utrackiej-Minko dotyczyło potrzeby uwzględniania zapisów planów ochrony parków krajobrazowych w planach urządzenia lasu i rocznych planach gospodarczych. Wypracowane dobre praktyki wsparcia gatunków chronionych, współpracę w zakresie czynnej ochrony przyrody, a także działalności edukacyjnej i promocji walorów przyrodniczych województwa pomorskiego zaprezentowali pracownicy parków krajobrazowych: Dariusz Ożarowski (Trójmiejski PK), Andrzej Penk (Wdzydzki PK), Paweł Grzempa (Zaborski PK). Następnie głos zabrała Regionalna Konserwator Przyrody, Z-ca Dyrektora RDOŚ Magdalena Jaśniewska, która podczas prelekcji wskazała na konieczność uwzględniania przez  PGL Lasy Państwowe ustaleń planów zadań ochronnych dla obszarów Natura 2000, a także na problem błędnie z punktu widzenia ochrony przyrody wyznaczonych granic niektórych rezerwatów przyrody. Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Gdańsku Andrzej Ryński przedstawił zakres zadań realizowanych przez PGW Wody Polskie w Gdańsku, a Zastępca Dyrektora ds. Gospodarki Leśnej RDPL w Gdańsku Marek Kowalewski omówił zagadnienia związane z: zarządzaniem leśnymi obszarami cennymi przyrodniczo, lasami ochronnymi, funkcjonowaniem zbiorowisk leśnych, a także konfliktami w przypadku lasów gospodarczych pełniących jednocześnie ważną funkcję społeczną na obszarach zarządzanych przez Regionalną Dyrekcję Lasów Państwowych w Gdańsku.

Po serii wygłoszonych referatów został otwarty panel dyskusyjny, który moderowali pracownicy Wydziału Biologii UG – dr Magdalena Lazarus i dr hab. Piotr Rutkowski, prof. UG. Podczas debaty poruszano temat zmian jakie następują aktualnie w środowisku przyrodniczym, w tym w związku ze zmianami klimatu. Szczególnie istotną kwestię poruszyła dr hab. Maria Herbichowa wskazując na problem negatywnych zmian hydrologicznych zachodzących w ekosystemach leśnych i bagiennych, a także na konieczność niwelowania tych zmian poprzez mądrą, opartą na danych środowiskowych i wiedzy przyrodniczej gospodarkę wodami, która zwiększy szanse zachowania cennych ekosystemów. Podkreśliła, że działania ochronne ekosystemów zależnych od wód mają szansę powodzenia jedynie w przypadku zadbania o właściwe warunki hydrologiczne całego otoczenia. Kolejne bardzo istotne zagadnienie poruszył dr hab. Mariusz Kistowski, prof. UG podkreślając istotę właściwego zagospodarowania przestrzennego i konieczność kompleksowego podejścia do zagadnień zarządzania zasobami przyrodniczymi. Apelował o potrzebę ścisłego powiazania ochrony krajobrazu z gospodarką przestrzenną już na etapie sporządzania planów ogólnych przez gminy. Niezbędna jest synergia działań i kompleksowe zarządzanie wodami, lasami, terenami rolnymi i zabudową, gdyż wzajemnie silne jest ich wzajemne oddziaływanie. Podczas rozmów pojawił się wątek zamiaru powołania nowych rezerwatów przyrody i potrzeby wymiany informacji oraz konsultacji w tym zakresie. Przedstawiciele pomorskich parków krajobrazowych poruszali temat potrzeby ściślejszej współpracy z pracownikami PGL LP w postaci konsultacji i wypracowywania wspólnych decyzji. Pracownicy PGL LP natomiast zwracali uwagę na problem presji turystycznej i nielegalnej zabudowy na terenach parków krajobrazowych.

Według uczestników Panelu konieczna jest kontynuacja tego typu spotkań oraz dzielenie się wiedzą i doświadczeniem w celu skuteczniejszego reagowania na bieżące problemy i wyzwania.